بازگشت
اول دسامبر ، روز جهانی ‌ايدز
ارسالي بنفشه ميترا ارسالي بنفشه ميترا

 ایدز مهلک‌ترین بیماری عصر مدرن است. بیماری‌ای که در کمتر از ربع قرن که از شناختنش می‌گذرد بیش از بیست و چهار میلیوین قربانی گرفته؛ قربانیانی بیشتر از قربانیان طاعون قرن نوزدهم و کشته شدگان دو جنگ جهانی.

 

ایدز که تا سال ۱۹۸۱ در جهان شناخته نبود بیماری قابل علاجی نیست و پیشگیری بهترین راه مقابله با آن است. مطابق آمار سازمان بهداشت جهانی در اسیا ۸ میلیون و ۳۰۰ هزار مبتلای به ایدز وجود دارد و رشد تعداد مبتلایان در بعضی نقاط به ۲۰۰ درصد می‌رسد. به همین دلیل تدابیر پیشگیرانه و آگاهی رسانی در این زمینه از ملزومات مسلم است .

 

وعده های ميان تهي

 

آمار مبتلايان به بيمارى ايدز تكان دهنده است. اكنون بيش از ۴۰ ميليون نفر در سراسر جهان به ويروس ايدز مبتلا هستند. در حالى كه تقريبا يك ميليون نفر از امكانات درمانى برخوردارند، سى و نه ميليون كودك، زن و مرد در سالهاى آتى در قاره هاى آسيا و آفريقا بر اثر اين بيمارى جان مى سپارند. انسانهائى كه به محض بروز نخستين علائم بيمارى از سوى جامعه ترد ميشوند. به اين انسانها هيچ كمكى صورت نمى گيرد و كسى نمى داند وضعيت كودكان آنها چگونه خواهد بود.

 

تنها در آفريقا اكنون ۱۵ ميليون كودك يتيم وجود دارد كه اين كودكان پدر، مادر و يا والدين خود را بر اثر ايدز از دست داده‌اند. اين در حالى است كه در برنامه مبارزه با ايدز سازمان ملل كه به «سه + پنچ» موسوم شده و همه يكصد و نود و دو عضو سازمان بهداشت جهانى آن را به امضا رسانده‌اند، قرار بر اين بود كه تا سال ۲۰۰۵ ميلادى سه ميليون نفر از مبتلايان به ايدز تحت مراقبت‌هاى پزشكى قرار گرفته باشند. اكنون به پايان سال ۲۰۰۵ نزديك می‌شويم و تازه يك ميليون نفر از اين امكان برخوردار شده‌اند.

 

كشورهاى فقير جهان براى اتخاذ تدابيرى عليه ايدز همچون برنامه‌هاى آموزشى و روشنگرى در بين مردم، انجام آزمايش ايدز، تحقيقات در اين زمينه و يا حتى ارائه مراقبت‌هاى پزشكى از توانائى مالى برخوردار نيستند و نياز به كمك‌هاى جامعه جهانى دارند. اما تجربه نشان داده كه همواره قول‌هاى زيادى در اين زمنيه داده شده‌اند اما كمتر به آن عمل شده است. و اين تنها محدود به معضل ايدز نيست، بلكه هشت هدف هزاره توسعه كه جامعه جهانى قصد دارد تا سال ۲۰۱۵ به آن دست يابد مانند رفع موانع تجارى، كمك‌هاى مالى عمرانى و غيره كه تقليل پنجاه درصدى ايدز نيز در ميان آن اهداف ديده می‌شود، شامل همين موضوع می‌شوند.

 

در كشورهائى كه داراى توانائى مالى هستند، نيت خوب بسيار مشهود است، اما از پرداخت صورتحساب‌ها، خوددارى می‌كنند. براى مبارزه با ايدز اكنون هجده ميليون دالر كمبود بودجه وجود دارد، اين در حالى است كه قول ۲۷ ميليارد دالر كمك مالى داده شده بود، اما پس از آن تنها ۹ ميليون دالر به حساب سازمان بهداشت جهانى واريز گرديد.

 

ايدز اكنون ديگر مرز و فقير و غنى نمى‌شناسد. در دهكده جهانى، مبارزه با اين بيمارى فراگير نياز به يك همبستگى جهانى نيز دارد. صدور قطعنامه و ابراز نيت ديگر كافى نيست.

 

 

 

بی‌اعتنائی کنسرن‌های داروئی به وضعیت کودکان جهان سوم

 

  همزمان با روز جهانی مبارزه با ایدز، سازمان پزشکان بدون مرز کنسرن های داروئی را به خاطر عدم توجه به وضعیت کودکان جهان سوم به شدت مورد انتقاد قرار داد. این نهاد، از کنسرن ها خواست که در جهت تولید داروهائی که می تواند کودکان کشورهای فقیر را از مرگ نجات دهد بیشتر سرمایه گذاری کنند.

پژوهش های پزشکان بدون مرز نشان می دهد که میلیون ها کودک حامل ویروس ایدز، پیش از رسیدن به دو سالگی جان می بازند، زیرا داروهائی که می توانند بر طول حیات آن ها بیافزایند، در دسترسشان قرار نمی گیرد. در حال حاضر پزشکان بدون مرز ۵۷ هزار انسان آلوده به ویرس ایدز یا مبتلا به این بیماری را در ۲۹ کشور جهان تحت درمان دارند که ۳۵۰۰ نفر از آنان را کودکان تشکیل می دهند و ۸۰۰ نفر از آنان در کنیا زندگی می کنند.

 

هماهنگ کننده خدمات درمانی پزشکان بدون مرز می گوید: "نتیجه فعالیت ها رضایتبخش بوده است، اما ما مبارزه ای سخت را در پیش داریم". وی، درباره مشکل عدم دسترسی به داروهای مناسب کودکان می افزاید: «پزشکان معالج، از آنجا که به قرص های  دزبندی شده برای  کودکان دسترسی ندارند، ناچارند قرص ها را خرد کنند و این سبب می شود که دز دارو دقیق نباشد. تجویز دارو در دز پائین می تواند سبب مقاومت ویروس  شود و دز بالا نیز برای کودکان مضر است.»

 

در واقع شربت ها یا پوردهائی نیز هستند که می توانند به جای قرص مصرف شوند. اما مشکل آنجا است که کودکان باید سه نوع از این شربت ها و پودرها را در اندازه های مختلف مصرف کنند که مزه آن ها نیز اغلب خوشایند نیست. از سوی دیگر، برخی از این داروها می بایست در یخچال نگهداری و به هنگام مصرف در آب آشامیدنی حل شوند. در حالی که بسیاری از مردم کشورهای فقیر نه به یخچال دسترسی دارند و نه به آب آشامیدنی سالم.

 

مشکل دیگری که پیشگیری و درمان بیماری ایدز را در نوزادان دشوار می کند، این است که روش های آزمایش موجود یا در دسترس کشورهای فقیر نیست و یا چنان گران است که خانواده ها توان پرداخت هزینه آن را ندارند. آزمايشهاى معمولی که سبب تشخیص بیماری می شود، نمی تواند در مورد کودکان زیر ۱۸ ماهه اعمال شود.

 

کودکان شیرخواره ویروس منتقل شده از مادر را در خود حمل می کنند و با آزمایش های  موجود نمی توان تشخیص داد که عامل اصلی انتقال ویروس کیست و خود کودک هم مبتلا شده است یا نه. به این ترتیب تا زمانی که روش های آزمایش متداول برای تمام نوزادان جهان ایجاد نشده و داروهای مناسب برای نوزادان در اختیار همگان قرار نگرفته است، همچنان میلیون ها کودک پیش از رسیدن به سن دو سالگی جان خود را از دست خواهند داد.

 

از هر ده کودکی که با ایدز به دنیا می آیند، ۹ نفر از آن ها در قاره آفریقا چشم بر جهان می گشایند. در این شرایط دردناک، به نظر پزشکان بدون مرز، از آنجا که تولید داروهای مناسب و تحقیق در مورد روش های تشخیص ضروری در آفریقا سود آور نیست، کنسرن ها در این امر سرمایه گذاری نمی کنند.

 

هماهنگ گننده خدمات درمانی پزشکان بدون مرز می گوید: «ایدز، درنتیجه پیشرفت های علمی، امروز به یک بیماری قابل درمان تبدیل شده است. بسیاری از کودکان می توانند با داروهای مناسب به زندگی عادی ادامه دهند، اما تعداد بی شماری همچنان انتظار این داروها را می کشند.»

 

به موازات انتقاد شدید پزشکان بدون مرز، رئیس انجمن پژوهشگران صنایع داروئی در برلین می گوید: «بخش های تحقیقاتی تولیدکنندگان دارو در نظر دارند تا سال ۲۰۰۹ میلادی هشت ماده موثر در مبارزه با بیماری ایدز را برای عرضه به بازار آماده کنند، مشروط به آن که مسئولان اجازه این کار را به آن ها بدهند.»

 

وی می افزاید: «آماده ساختن یک داروی تازه، برای مبارزه با ایدز به طور متوسط به ۸۰۰ میلیون یورو سرمایه گذاری و ۱۰ تا ۱۲ سال وقت نیاز دارد.»

 

اما به گزارش سازمان بهداشت جهانی، تنها در سال جاری ۴ ميليون و ۹۰۰ هزار نفر بر تعداد آلودگان به ویروس ایدز افزوده شد و ۳ میلیون و ۱۰۰هزار نفر از مبتلایان  جان سپردند که ۵۰۰ هزار نفر از آنان زن یا کودک بودند. ۶۴درصد از آلوده شدگان تازه به ویروس ایدز در جنوب افریقا زندگی می کنند و همین امر نشان می دهد که مبارزه با ایدز به ویژه در آفریقا تا چه حد حیاتی است.

 

 

 


December 4th, 2005


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
مسايل اجتماعي